Avukatlardan çarpıcı GGM gerçeği

İzmir Barosu tarafından hazırlanan ‘İzmir Geri Gönderme Merkezlerinde Adalete Erişim Hakkı Çerçevesinde Yaşanan Sorunlar’ raporu düzenlenen panel ile kamuoyu ile paylaşıldı.

İzmir Barosu tarafından düzenlenen ‘Adalete Erişim Hakkı Çerçevesinde Göç ve İltica Alanında Avukatlık’ panelinde Geri Gönderme Merkezlerinde avukatların yaşadığı sorunlar masaya yatırıldı.

Mültecilerle Dayanışma Derneği Başkanı ve İzmir Baro Üyesi Avukat Eda Bekçi, İzmir’de avukatların, Geri Gönderme Merkezlerinde (GGM) ulaşımdan sığınmacı ile görüşmeye varan birçok sorunları yaşadıklarını kaydetti. Bekçi avukatların GGM’lerde usule aykırı tutum yaşadıklarını aktardı.

Bekçi avukatların GGM’de yaşadıkları zorlukları anlattığı raporda İzmir Harmandalı Merkezi’den örneklerle bahsetti.

Bekçi, “İzmir Harmandalı Geri Gönderme Merkezi (GGM), Çiğli-Harmandalı bölgesinde, şehir merkezine bir buçuk saatlik mesafede olup ulaşımı son derece zor sağlanan bir bölgede bulunmaktadır. Harmandalı Geri Gönderme Merkezi’nde idari gözetim altında tutulan yabancıya hukuki destekte bulunmak isteyen avukat, İzmir Banliyö Treni (İZBAN) ile merkez adliyeye yaklaşık 45 dakikalık mesafede bulunan Egekent 2 durağında inerek, GGM’ye yarım saatte bir kalkan otobüs ile ulaşmaktadır.GGM’ye ulaşan avukat, idari gözetim altında tutulan kişi ile görüşmek istediğini merkezin güvenlik birimi olan nizamiye kısmında turnikeli demir kapının içerisine dahi alınmadan, dışından güvenlik görevlisine iletmektedir. Hiçbir kamu kurumunda örneği olmayan şekilde, avukat talebi kabul edilmeden binanın girişi güvenlik kısmına dahi alınmamakta, dışarıda bekletilmektedir. Görevli güvenlik, avukatın talebini merkezde bulunan uzmanlara ilettikten sonra, gelen cevaba göre eğer kişi kurumda bulunmuyorsa veya hakkında tahdit kodu bulunuyorsa, şahısla görüşülemeyeceği ve bu nedenle avukatın içeri alınamayacağı iletilmektedir. Avukat, ilk görüşme yapacağı neredeyse her yabancı için kişinin kurumda bulunmadığı cevabını almaktadır. Zira yabancıların isimlerindeki en ufak harf hatası dahi uzmanlarca kişinin kurumda bulunmadığı şeklinde yorumlanmaktadır. Bu durumda avukat içeri giriş için saatlerce kişinin içeride olduğunun kesin olarak bilgisi dâhilinde olduğu konusunda uzmanları ikna etmek için uğraşmakta ve başarılı olduğu takdirde ancak içeriye girebilmektedir” dedi.

“Usule aykırı bekletiliyoruz”

Bekçi, GGM’lerde avukatların usule aykırı bekletildiğinden bahsetti.

Bekçi,  “Avukatların GGM’ye girişini engellemek adına, nizamiye kapısında yahut nizamiyede usule aykırı bekletme süreci yaşatılarak kişinin avukata erişimi engellenmektedir. GGM içerisinde bulunan uzmanlarca gelen cevapta avukatın idari gözetim altındaki kişi ile görüşmesi uygun bulunursa, avukat turnikeli kapıdan içeri nizamiye kısmına alınır ve çantasını x-ray’den geçirmek suretiyle aramadan geçirilerek gerekli giriş işlemleri yapılır. Avukatın, idari gözetim altında bulunan kişi ile görüşmesi konusunda uzmanlarca verilen cevaba kadar yaklaşık en az 40-45 dakika geçmektedir. Giriş işlemleri yapılan avukat, nizamiye ile gözetim altında tutulan kişilerin bulunduğu bina arasında, en fazla 20 metre kadar bir mesafeyi, ancak güvenlik görevlileri eşliğinde geçebilmektedir.  Avukatın güvenlik görevlisi olmaksızın tek başına nizamiye ile gözetim altında tutulan kişilerin bulunduğu binaya gidiş-gelişleri yasaktır” diye konuştu.

“Müvekkil gizliliği yok”

Avukat “Sır saklama yükümlülüğü’ altında olduğunun altını çizen Bekçi, sözlerini şöyle sürdürdü: “Bu yükümlülük avukat için hem hak hem de bir görevdir. Avukat, müvekkil görüşmelerinin gizliliği esastır. Ancak Geri Gönderme Merkezi’nde avukatın bu hakkı engellenmekte dolayısıyla görevini yapamaz hale getirilmektedir. Zira çok kısa bir süre öncesine kadar avukat ile gözetim altında tutulan kişi giriş kısmındaki masalarda oturarak herkesin bulunduğu kalabalık bir alanda görüşme yapmakta, bu görüşme sırasında uzmanlar ve güvenlikler avukat ile kişinin yanında görüşmeyi dinlemekteydi. Son zamanlarda bu durum değiştirilse de getirilen yeni düzenleme eski durumu aratır niteliktedir. Zira avukat ile gözetim altında tutulan kişinin görüşme yapacağı bir oda sağlanmış olsa da, odada ses ve görüntü kaydı alan kameralar bulunmaktadır. Bu durum son derece sakıncalı olup herhangi bir yasal dayanağı olmadığı gibi kişilerin adıl yargılanma hakkının açıkça ihlali niteliğindedir.”

“Baro olarak sorunları biliyoruz”

İzmir Barosun Başkanı Aydın Özcan ise avukatların yaşadığı sorunlara her zaman duyarlı olduklarını söyledi.

Özcan, “Baro olarak göç ve iltica komisyonu çalışmalarını hep destekledik. Geri Gönderme Merkezlerinde yaşanan sorunlara İzmir Valiliği gerekli tedbirleri alıyor. Ben de bu ülkede vatansız olarak yaşadım, o sorunları çok iyi anlıyorum. Baro olarak GGM’lerde yaşanan sorunlara çözüm getirmeye devam edeceğiz” dedi.