Keos (Kos) Adası'nın en yakışıklı delikanlısıydı, Akontios.
Bekardı.
Genç kızlar peşindeydi.
Ama o aradığı güzeli henüz bulamamıştı.
Artemis şenliklerini izlemek için Delos Adası'na gitti.
Delos, Santorini'nin hemen yanında ilahların yaşadığı bir adaydı.
Tapınakları, heykelleri, tiyatroları vardı.
Genelde zenginler yaşardı.
Akontios Delos'ta güzeller güzeli Kydippe'ye rastladı.
O an vuruldu.
Aşık oldu.
Ama Kydippe Delos'un en soylu ailesinin kızıydı.
Akontios soylu değildi.
Asla Kydippe'yi kendisine vermezlerdi.
Düşündü taşındı, bir hileye başvurdu.
Hem Kydippe'yi, hem Tanrıça Artemis'i kandıracaktı.
Bir ayva aldı, üzerine iri iri yazdı.
"Artemis tapınağı üzerine ant içiyorum ki ben Akontios'a varacağım!"
Sonra Kydippe tapınakta dua ederken, ayvayı attı, bağırdı.
"Oku."
Kydippe ayvayı tuttu.
Antik çağda yazılar yüksek sesle okunurdu.
O da herkesin duyacağı şekilde okudu.
"Artemis tapınağı üzerine ant içiyorum ki ben Akontios'a varacağım!"
Bir anlam veremedi.
Ayvadan bir diş aldı, yere attı, sonra tapınaktan ayrıldı.
Ama yemini artık yemin sayılmıştı.
Herkes gibi Tanrıça Artemis de duymuştu.
Ertesi gün Akontios, ailesinden Kydippe'yi istedi.
Vermediler.
Vermemekle kalmayıp Kydippe'yi üç kez zengin insanlarla nişanladılar.
Ama Tanrıça Artemis, üçünde de araya girdi, evliliğe izin vermedi.
Sonunda babası çaresiz Kydippe'yi Akontios'a verdi.
Çünkü Kydippe ayvayı yemişti!
Akontios'tan başkasına yar olamazdı.
Antik çağdan beri "Ayvayı yemek" deyimi güç durumda kalmak, kötü duruma düşmek anlamında kullanılır.
Bu, binlerce yıllık bir Ege deyimidir.
Datça Pazarı'ndan ayva aldım.
Nefis.
Ekmek ayvası derler ya.
Ondan.
Bilecik'ten getirmiş pazarcı.
"Devamı var mı, haftaya da olur mu?" diye sordum.
"O kadar çok ki, bu kış ayvayı yedik abi" demez mi?
Anadolu'da en iyi ayva yetiştiren yerlerden biri Bilecik'in Osmaneli ilçesidir.
Geçen gün Datça'da yaşayan Eskişehirli meslektaşım Mehmet Çil ile konuştum.
Bilecik'te çok arkadaşı, yakını var.
Ayva üretimi rekor düzeydeymiş.
12 bin ton rekolte bekleniyormuş.
Anadolu'da ayva bol olursa kışın sert ve uzun olacağına inanılır.
Gerçi istatislikler bunu desteklemese de, köy insanı "ayva-kış ilişkisi"ni böyle yorumlar.
Kasım ayına girmek üzereyiz.
Son baharın son demleri artık.
Sonrası kış.
Bakalım ayvayı yedik mi, yemedik mi?