Cumhuriyet neden 29 Ekim'de ilan edildi?.
Neden 28 ya da 30 Ekim değil?..
Düşmanın Anadolu'dan atıldığı 9 Eylül'de ilan edilmesi daha doğru olmaz mıydı?.
Niye 29 Ekim?
29 Ekim tarihinin bir anlamı var mı?

*. *. *

Tarih M.Ö 1200'lerdi..
Birleşik Helen ordularının başkomutanı AGAMEMNON, Çanakkale'nin karşısındaki Limni adasında toplanan yüzlerce gemiyle Anadolu'ya, Truva'ya saldırdı..
Dokuz sene süren bir savaştan sonra AGAMEMNON at hilesi ile Truva’yı işgal etti.
Kenti ateşe verdi, tüm halkı kılıçtan geçirdi..
AGAMEMNON bugün Yunan mitolojisinin en büyük ve adından en çok söz edilen, hatta tanrılarla bir tutulan bir kahramanıdır...

*. *. *

Tarih 18 Mart 1915 idi..
1. Dünya Savaşı'nın kanlı günleriydi..
Birleşik Krallık ile Fransız gemileri yine Truva'nın tam karşısındaki Limni Adası'ndan Çanakkale boğazına saldırdı..
İşgal kuvvetlerinin deniz gücü üç filodan oluşuyordu..
1. Filoda İngilizler'in en güvendiği savaş gemilerinden biri de vardı..
İlginçtir..
Adı, AGAMEMNON'du..
Tarih tekerrür mü ediyordu..
1.Filo saat 10.30 boğaza girdi..
Ancak Kumkale gerisindeki Osmanlı obüsleri nefes açtırmadı..
12 isabet alan AGAMEMNON Limni'ye geri dönmek zorunda kaldı
Ardından diğer gemiler de..
Ya battılar, ya kaçtılar..
Çanakkale bu kez düşmemişti..
İşgalciler Çanakkale'yi geçemeyince Mustafa Kemal, "Truva'nın intikamını aldık" demişti..

*. *. *

Tarih 30 Ekim 1918 idi..
Osmanlı İmparatorluğu 1.Dünya Savaşı'nı kaybetmişti..
İtilaf devletleri ile teslim anlaşmasını imzalayacaktı..
İlginçtir..
İmza yeri yine Yunanistan'ın Limni Adası'ydı..
Çok daha ilginci..
Anlaşma Mondros limanında bekleyen AGAMEMNON savaş gemisinde imzalanacaktı.
İngilizler'in dev gibi amiral gemisi Queen Elizabeth varken, ondan çok daha küçük AGAMEMNON'u seçmelerinin elbet bir nedeni olmalıydı..
Yoksa bu Anadolu'ya bir mesaj mıydı?.
Truva'nın işgalini mi hatırlatıyordu?.
Aynı zamanda Çanakkale hezimetinin öcü müydü?..
Geminin kaptan köşkünde uzun bir masa vardı..
Masanın bir tarafında İngiltere, Fransa, İtalya gibi emperyalistler ve onların maşası Yunanistan..
Diğer tarafında savaşı kaybeden Osmanlı İmparatorluğu..
Gecenin geç saatinde taraflar 25 maddelik anlaşmaya imza attığında Osmanlı İmparatorluğu fiilen sona ermiş, tarihe karışmıştı..
Ardından Anadolu'nun işgali başladı..
Aç kurt gibi saldırdılar..
İngiltere, Fransa, İtalya ve Yunanistan Anadolu'yu paylaşıyordu..
Talan başlamıştı..

*. *. *

Ancak tarihin çarkı farklı dönüyordu..
Karada işler hiç umdukları gibi gitmedi..
Anadolu halkları omuz omuza vererek işgalcileri bir bir bu topraklardan attı..

Tarih 29 Ekim 1923 idi..
AGAMEMNON savaş gemisinde imzalanan Mondros anlaşmasının ardından 5 yıl geçmişti..
Türkiye Büyük Millet Meclisi devletin yönetim biçiminin cumhuriyet olduğunu tüm dünyaya ilan etti..
Devletin adı da, "Türkiye Cumhuriyeti" oldu..
Peki neden 29 Ekim?..

*. *. *

Aradan 2 yıl geçti..
Yıl 1925'di..
Aylardan yine Ekim..
Fahrettin Altay Paşa, Çankaya Köşkünde Atatürk'ün konuğuydu..
Yemekler yendi, sohbetler edildi..
Fahrettin Altay birara Atatürk'e sordu..
"Cumhuriyet’imizin ilanının 29 Ekim gecesine gelmesi acaba bir tesadüf müdür? Üç gün evvel, beş gün sonra da olabilirdi. Neden 29 Ekim?."
Atatürk düşünmeden cevapladı.
"Mondros 30 Ekim’dir. Cumhuriyet 29 Ekim. İşte bu da bir milletin, mazlum bir milletin ahıdır. Sanırım ki o zamanki devletler bunu anlamışlardır.” 
Sonra bir an durdu, Fahrettin Paşa’ya baktı ve elini masanın üzerine vurdu.
“Deyiniz ki, bu tarihten silinmek istenilen bir milletin öcüdür…”
(Sedat Kaya, Datça)