Kırsala destek milyar sınırını aştı

Soğuk hava, işleme ve paketleme tesisleri yapılan, yolları asfaltlanan, her türlü hizmete ücretsiz sahip olan ve ürünleri en yüksek fiyattan satın alınan İzmirli üreticiler, artık çok daha güçlü, çok daha mutlu..

İzmir Büyükşehir Belediyesi, “yerelde kalkınma” hedefinin temel taşı olarak gördüğü tarımın desteklenmesi konusunda örnek çalışmalara imza atarken, büyük sıkıntılar yaşayan ülke tarımı için de ciddi bir model oluşturdu. Aziz Kocaoğlu başkanlığındaki İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin 2007 yılından bu yana kırsalın kalkınması için verdiği destek,  "milyar sınırını" aşarak 1 milyar 78 milyon liraya ulaştı.

Türkiye'de "Tarımsal Hizmetler Dairesi Başkanlığı" kuran ve “sözleşmeli üretim” modelini uygulayan ilk yerel yönetim olan İzmir Büyükşehir Belediyesi, "Okul Sütü" projesi ile başlattığı sözleşmeli alımları çiçek, fidan, süt mamulleri, zeytinyağı gibi ürünlerle çeşitlendirdi. Köylü, çiftçi ve üreticilere dağıtılan zeytin ve meyve fidanı sayısı 4 milyonu buldu. Küçükbaş hayvancılığın desteklenmesi ve yaygınlaştırılması amacıyla üreticilere yaklaşık 10 bin küçükbaş hayvan dağıtıldı, yavrularla birlikte 20 bin küçükbaş hayvandan oluşan bir "umut sürüsü" doğdu.

Nereye ne kadar harcandı?

İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin kırsalda yürüttüğü çalışmaların rakamsal özeti şöyle oldu:

Üretim yollarının asfaltlanması: 630 milyon lira

Kooperatiflerden sözleşmeli üretimle yapılan alımlar: 335 milyon lira.

Üretici Birliklerinden yapılan alımlar: 82 milyon lira.

Üretici kooperatifleri projelerine destekler: 9.6 milyon lira

Üreticiye doğrudan destekler: 2.5 milyon lira.

Ziraat odalarına destekler: 2.6 milyon lira.

İzmir'in yükselişi

Dokuz Eylül Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yaşar Uysal’ın hazırladığı "İzmir Tarımında Büyümenin Analizi" başlıklı araştırmaya göre, 2004-2017 döneminde İzmir tarımındaki büyüme oranı, Türkiye ortalamasının 2,4 kat üzerine çıkarak yüzde 7,5 düzeyine ulaştı. İzmir'deki kırsal kalkınmayı destekleyen önemli bir veri de, tarımsal istihdamın nüfusa oranı oldu. İzmir Çalışma ve İş Kurumu Müdürlüğü verilerine göre, Türkiye'de 2015 yılında yüzde 20.6 olan bu oran, 2016'da yüzde 19.5'e düştü. İzmir'de ise Türkiye genelinin aksine tarımsal istihdamın nüfusa oranı aynı dönemde 9.9'dan yüzde 10.5'e yükseldi. Yani Türkiye genelinde düşen oran İzmir'de yükselişe geçti. İzmir'de kırsal nüfus oranı yüzde 29'dan yüzde 30,7'ye yükseldi.

Bu kentte üreticinin yüzü gülüyor

7 yıl boyunca “Okul Sütü Projesi” ile örnek olan İzmir Büyükşehir Belediyesi, 2012 yılında itibaren projede değişikliğe gitti ve dar gelirli ailelerin yaşadığı bölgelerdeki 1-5 yaş grubu çocukları hedef alan "Süt Kuzusu" projesini başlattı. İzmir'deki 130 bin çocuk, uzun yıllardır İzmirli üreticilerin ürettiği sütle büyüyor.

Kentin peyzaj çalışmalarında kullandığı çiçekleri Bayındır Çiçek Kooperatifi'nden alarak yerli üreticiyi desteklemeyi tercih eden İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin bu girişimi, bölgede ekonomik hayatı canlandırdı. Sözleşmeli üretim modeli sayesinde çeşit ve kaliteyi artıran Bayındırlı çiçekçiler, şimdi dünya çiçekçilik devi Hollanda'na bile ihracat yapıyor.

Ülke tarihinde ilk kez ova yollarını asfaltlayan İzmir Büyükşehir Belediyesi, 2004 yılından bu yana yaklaşık 6 bin 300 km.lik üretim yolunun sathi kaplamasını gerçekleştirdi. Özellikle kış aylarında arazilerine ulaşmakta sıkıntı yaşayan, yazın ise toz nedeniyle ürünlerinin kalitesi düşen çiftçiler, asfaltlanan yollarıyla şimdi tarlalarına çok daha kolay ulaşıyor, çok daha fazla verim alıyor; kaliteyi ve pazarlama gücünü artırıyor.

Türkiye'nin arıtma rekortmeni İzmir Büyükşehir Belediyesi, Küçük Menderes, Gediz, Nif ve Yarımada havzalarında biyolojik atıksu arıtma tesisleri kurdu. Bu sayede nehirler ve tarım toprakları kirlilikten arındırılıyor.

Selçuk'ta Ege’nin en büyük meyve-sebze işleme ve soğuk hava tesisi ile Foça'da tahıl kurutma, Gödence'de zeytinyağı, Payamlı'da pekmez, Kiraz'da istiridye mantarı, Bergama'da bal, Beydağ'da balıkçılık, Ödemiş'te et entegre, Bademli'de meyve boylama ve paketleme tesisleri kuruldu. Ödemiş'e  Yeni Toptancı Hali yapıldı. Kemalpaşa'da "Tarımsal Tahmin ve Erken Uyarı Sistemi” oluşturuldu. İzmirli çiftçiler, artık daha güçlü.