Karnede ödül ve cezanın ölçüsü ne olmalıdır?

Uzmanlar, ödül ya da cezanın çocuğun onay arayıcılık ile ilgili kişilik özelliğinin oluşmasına neden olabileceğine dikkat çekiyor. Uzmanlar, “Sürekli onay almaya ihtiyaç duyan bir çocuk, kendi fikir ve tercihlerini oluşturamaz” uyarısında bulunuyor.

Üsküdar Üniversitesi NP Feneryolu Tıp Merkezi Uzman Klinik Psikolog Esma Uygun, karnede ödül ve ceza ölçüsünün çocuğun kişilik gelişimine etkilerinden söz etti.

“Onay arayıcı” kişilik özelliği oluşabilir

Uzman Klinik Psikolog Esma Uygun, yüksek notlu karnede ödül, düşük notlu karnede ceza verilmesinin çocuğun onay arayıcılık ile ilgili kişilik özelliğinin oluşmasına neden olabildiğini belirterek şunları söyledi:

“Ebeveynlerin tutum ve davranışları, karnedeki notlar hakkında iletişim tarzı, karneyi nasıl değerlendirdiği aslında çocuğun karnesini kendisinin nasıl değerlendirmesi gerektiğini belirler. Onay arayıcılık, kişinin yetişkinlik yaşamında çoğu zaman uyumsuz bir başa çıkma modu olarak karşımıza çıkmaktadır. Özgüven veya kaygı ile ilişkili sorunların genellikle onay arayıcılık ile ilgili düşünce içeriğinden oluşması terapilerde sıklıkla karşılaştığımız sorunlardandır.”

Çocuk kendi fikir ve tercihlerini oluşturamaz

Uzman Klinik Psikolog Esma Uygun, “Çocuğa ceza verilmesi, ebeveynlerin onayını kaybetmenin korkunç bir şey olduğunu, dolayısıyla sosyal yaşamdan gelen herhangi bir durumla ilgili olumsuz geri bildirimlerin korkunç bir şey olduğunu içselleştirmesine neden olur. Sürekli onay almaya ihtiyaç duyan bir çocuk kendi fikir ve tercihlerini oluşturamaz” uyarısında bulundu.

Esma Uygun, aynı zamanda karne notu ve ders notlarının yüksek olması nedeniyle abartılı ödüllerin de aynı etkiyi yaptığını vurguladı.

Karne çocukla birlikte değerlendirilmelidir

Çocuğun karne notunun ebeveynlerle birlikte bütüncül şekilde değerlendirilmesi gerektiğini kaydeden Esma Uygun, anne-babalara şu tavsiyelerde bulundu:

“Karnenin amacı, çocuğun yıl boyunca sorumluluklarını yerine getirip getirmediğinin ve yüksek performas gösterdiği derslerin ne olduğunu değerlendirmemize yarar.Karne başlı başına bir ödül-ceza sistemidir.Bu nedenle karne, geliştirilmesi gereken dersler için çözüm üretmek ve planlama yapmak için önemli bir fırsattır. Düşük notları olan bir karne ile karşılaşıldığında, ebeveynlerin çocukla birlikte karneyi değerlendirmesi gerekir.

Karne çocuğun gelişimi için bir fırsattır

Karnenin dönem değerlendirmesi için bir sonuç olduğunu, bu sonuca neden olan faktörlerin neler olabileceğini, aynı durumla karşılaşmamak için neler yapılabileceği suçlayıcı olmadan ve yapıcı bir dille konuşulmalıdır. Çocuğun diğer dönem planlama yapması için ona fırsat verilmeli ve birlikte gözden geçirilmelidir. Gerekirse ebeveynler kendi çözüm önerilerini çocuğa aktarmalıdır. Çocuğun planlama becerilerinin gelişmesi için günlük yaşam içerisinde bile planlama yapması teşvik edilmelidir. Karne, çocuk eğitimi ve kişilik gelişimi için önemli bir fırsata çevrilmelidir.”