Lider insan kaynakları ve yönetim danışmanlığı firması Mercer, son yıllarda İzmir’e diğer şehirlerden yoğun bir işgücü göçünün olmasının arkasındaki ana nedenleri analiz etmek amacıyla bu yıl ilk defa İzmir’in Yaşam Kalitesi ve Yaşam Maliyeti’ne yönelik bir araştırma gerçekleştirdi. EGIAD’ın işbirliği ile hayata geçirilen araştırmanın sonuçlarına göre İzmir, İstanbul’a göre yüzde 12 daha iyi ‘Yaşam Kalitesi’ne sahip. Bunun yanı sıra İzmir, İstanbul’dan yüzde 10 daha ucuz bir şehir olarak karşımıza çıkıyor.
Firmaların değişen işgüçlerinin sağlık, varlık ve kariyer alanlarındaki ihtiyaçlarını yönetmeleri için teknoloji odaklı çözümler sunan ve danışmanlık veren Mercer, İzmir’e özel yaptığı İşgücü Göstergeleri Araştırması’nın ardından Ege Genç İş Adamları Derneği (EGIAD) işbirliği ile İzmir’e yönelik önemli bir araştırma daha gerçekleştirdi.
Mercer’ın çalışmaları hakkında bilgi veren Mercer Türkiye Yetenek ve Bilgi Çözümleri Yöneticisi Goncagül Çamur Uğurlu, “Danışmanlık verdiğimiz firmalara, insan kaynakları stratejilerini ve sistemlerini oluşturmaları, politika ve programlarının etkinliğini anlamaları, geliştirmeleri, ölçmeleri ve uygulamaları konusunda hizmetler veriyoruz. Firmalara ayrıca çalışanlarıyla ilgili ücret ve sağlık, emeklilik gibi yan haklar, kıdem tazminatı hesaplamaları konularında veriler sağlıyoruz ve bunlara ilişkin çözümler sunuyoruz. Her yıl global olarak yaptığımız ve tüm dünyadaki şehirleri karşılaştırdığımız Yaşam Kalitesi ve Yaşam Maliyeti ile Küresel Yetenek Trendleri ve Ücret araştırmaları en çok ses getiren çalışmalarımız arasındadır” dedi.
Mercer’ın Ege Genç İş Adamları Derneği için yaptığı bu özel araştırmada ise çalışanlar açısından İzmir ve İstanbul’u kıyasladıklarını belirten Uğurlu, çalışılacak şehirler arasında İzmir’in cazibesini artırdığına dikkat çekti.
İzmir İşgücü Göstergeleri Araştırması’na göre, İzmir’e yapılan iş başvurularının sayısında önemli derecede artış gözlemleniyor ve bunun yaklaşık yüzde 60’ını İstanbul’dan gelen başvurular oluşturuyor. Bu verilerden yola çıkan Mercer, iki şehrin hangi açılardan farklılaştığını ve pahalılık seviyelerini araştırdı.
Çalışma kapsamında, ‘Yaşam Maliyeti’ ve ‘Yaşam Kalitesi’ kategorilerinin yanı sıra, iki şehir için benzer özelliklerdeki evlerin kira farklılıkları, benzer eğitim veren özel okulların senelik bedelleri ve çalışan işgücünün baz ücret ve bonusların dahil edildiği toplam nakit ücretleri de karşılaştırıldı.
İzmir, İstanbul’a göre ortalama yüzde 10 daha ucuz bir şehir
İzmir ve İstanbul’un karşılaştırıldığı ‘Yaşam Maliyeti’ kapsamında, evde yeme-içme, alkol ve tütün, ev gereçleri/ürünleri, kişisel bakım, giyim ve ayakkabı, ev hizmetleri, kamu hizmetleri, ev dışı yeme-içme, ulaşım ile spor ve eğlence kategorilerinde yaklaşık 200 ürünün fiyatları karşılaştırıldı. Araştırmanın sonuçlarına göre; İzmir ‘Yaşam Maliyeti’nde İstanbul’a göre yaklaşık yüzde 10 daha az pahalı bir şehir olarak karşımıza çıkıyor. Özellikle kişisel bakım (kozmetik ürünleri, sağlık ürünleri, güzellik merkezleri ve kuaför), ev hizmetleri (ev temizliği ve bebek bakımı, kuru temizleme ve ütü hizmetleri), kamu hizmetleri (elektrik, su, doğalgaz, telefon hattı kullanımı) ve spor/eğlence kategorilerinde ise yüzde 20 daha ucuz olduğunu gözlemleniyor.
İzmir’de yaşam kalitesi İstanbul’a göre yüzde 12 daha yüksek
İzmir ve İstanbul arasındaki ‘Yaşam Kalitesi’ karşılaştırması, Mercer’ın dünya genelinde gerçekleştirdiği araştırmanın kriterlerine göre değerlendirildi. Politik ve sosyal ortam, ekonomik ortam, sosyo-kültürel ortam, sağlık ve sıhhi temizlik, kamu hizmetleri ve ulaşım, dinlenme/eğlenme, tüketim ürünleri, konaklama ve doğal ortam kategorilerinin altında 39 faktör göz önünde bulunduruldu. Araştırmanın sonuçlarına göre, İzmir’in yüzde 12 oranında İstanbul’dan daha yüksek Yaşam Kalitesi’ne sahip olduğu ortaya çıkıyor. Özellikle İzmir’i yaşamak için tercih etme nedenlerinin başında; politik ve sosyal ortam (Güvenlik, suç işlenme oranları), sağlık ve sıhhi temizlik (hava, su kirliliği, hastalıklar, kanalizasyon-atık elden çıkarma) ve doğal ortam kategorileri geliyor.
İzmir’de özel okullar daha ucuz
İzmir’de ilköğretim ve lise kapsamında yer alan yerel özel okul maliyetleri, İstanbul’da yer alan benzer okullara göre ortalama yüzde 35 oranında daha ucuz.
Araştırmanın sonuçlarına göre, İzmir ve İstanbul’un benzer semtlerindeki kira oranlarında da önemli farklılıklar bulunuyor. İzmir’de kiralar İstanbul’a göre yaklaşık yüzde 50 daha ucuz.
İzmir’de baz ücret daha düşük; ancak yaşam maliyeti de düşük
Mercer aynı zamanda her yıl Nisan - Eylül ayları arasında gerçekleştirdiği Ücret Araştırmaları (TRS) veri tabanındaki bilgilerden de faydalanarak muhtelif sektörlerden şirketlerin katılımıyla bölgesel ücret karşılaştırması yapıyor.
Bu araştırmanın İzmir sonuçlarına göre; gerek İzmir’i cazip bulan beyaz yaka çalışanlar, gerek istenen çalışan profilini kurumuna çekmek isteyen işverenler İzmir’de ‘Yaşam Kalitesi’ ile ilgili net bir fark ortaya çıkıyor. İzmir’de baz ücret seviyesi İstanbul’a göre ortalamada yüzde 11 oranında daha düşük olsa da İzmir’in yaşam maliyeti de aynı oranda düşük. İstanbul’a göre kira bedelleri ve okul masrafları yüzde 30 ile yüzde 50 arasında daha uygun. Rapora göre, İzmir Yaşam Kalitesi’nin yüzde 12 oranında daha yüksek olduğu göz önüne alındığında, çalışan maaşı İstanbul’a göre biraz düşük gibi gözükse de çalışan gözünde İzmir’in cazibesini net bir artırıyor. İşverenler ise iyi bir ücretlendirme politikası aracılığıyla artık daha kalifiye çalışanı kurumuna çekme şansı yakalıyor.
Ücret seviyelerinde göze çarpan diğer bir konu ise, ücret farklarının müdür ve üst düzey yönetici rollerinde yaklaşık yüzde 10’larda olurken, uzman seviyesine inildiğinde aradaki farkın yüzde 15 ile 20’lere çıkması. Aynı zamanda Mercer’ın her yıl yaptığı genel sektör ücret araştırmalarına göre, toplam ücret paketi göz önüne alındığında bu pozisyonlar için İzmir’de ücretin yanı sıra çalışanlara sunulan yan hakların geliştirilmesi gerekliliği de göze çarpıyor.