TELKODER tarafından her yılın sonunda yapılan Elektronik Haberleşmede Aile Giderleri Araştırması’na göre 2018’de Türkiye’de 4 kişilik bir ailenin haberleşme giderinin yıllık 2.878 TL’ye ulaştığı ve bu rakamın 585 TL’sini devlete ödenen verginin oluşturduğu görülüyor. 2017 yılında yapılan analizde 4 kişilik bir ailenin haberleşme giderleri yaklaşık 2.813 TL olarak hesaplanmıştı.
Telekomünikasyon alanının düzenleyici kuruluşu olan Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’nun (BTK) yayınladığı veriler ile TELKODER’in yaptığı genel sektör değerlendirmesi sonucunda bir sabit telefon ve bir genişbant internet aboneliği bulunan ve her bireyinin cep telefonu sahibi olduğu 4 kişilik bir ailenin aldığı haberleşme hizmetleri için vergiler dâhil ayda ortalama 239,84 TL harcadığı belirlendi.
TELKODER’in her yılın sonunda yaptığı analiz kapsamında açıkladığı Elektronik Haberleşmede Aile Giderleri Araştırması’na göre sabit telefona aylık ortalama 25,80 TL* ödeniyor. Aynı araştırmada, 3 GSM operatörünün abonelerinin ortalama aylık ödemelerinin ise 30,28 TL*’ye ulaştığı belirtiliyor. Sabit internet bağlantısı için ise aylık ortalama 44,20 TL** ödeniyor. Bu giderlerin hepsine %18 KDV’nin yanı sıra, mobil telefon haberleşme, sabit telefon haberleşme için, sabit ve mobil internet hizmetleri için %7,5 Özel İletişim Vergisini de eklemek gerekiyor. Devlete ödenen toplam 48,73 TL aylık vergi eklendiğinde, tüm bireyleri cep telefonu sahibi olan 4 kişilik bir ailenin haberleşme gideri vergiler dâhil ayda ortalama 239,84 TL’ye, yılda ise yaklaşık 2.878 TL’ye ulaşıyor.
2019’da haberleşme giderlerinde artış bekleniyor
TELKODER’den yapılan açıklamada 2017 yılı sonuna kadar mobil telefonda %25, sabit telefonda %15 ve internet erişiminde %5 olarak uygulanan Özel İletişim vergisinin (ÖİV), 2018 yılında tüm hizmetlerde %7,5 olarak değiştirildiği bu nedenle 2018’de ödenen vergilerin 2017’ye göre biraz daha düşük olduğu bilgisi yer alıyor. Ancak 2019’da Adil Kullanım Kotası’nın (AKN) kaldırılmasıyla Türk Telekom tarafından internet fiyatlarına yapılan zamlar dikkate alındığında önümüzdeki yıllarda giderlerdeki internet payının ve vergisinin artacağı öngörülüyor. Bu durumun 2019 yılı haberleşme giderlerinde de artışlara neden olacağı vurgulanıyor.
Konuyla ilgili değerlendirmelerde bulunan TELKODER Yönetim Kurulu Başkanı Yusuf Ata Arıak, “Haberleşme vatandaşlarımızın sahip olduğu en önemli özgürlüklerdendir. Ülkemizde 1999 Gölcük depremiyle hayatımıza geçici olarak giren Özel İletişim Vergisi 19 yıldır düzenli olarak alınmaya devam ediyor. Bu vergi dünyanın hiçbir ülkesinde alınmıyor bizde de bir an önce kaldırılmalıdır. 2018 yılının Ocak ayında yürürlüğe giren yasayla konuşma üzerinden alınan bu vergi düşürülürken internette %50 artırılmıştır. Veri kullanımının her geçen gün katlanarak arttığı göz önüne alındığında bu artışın kısa ve orta vadede vatandaşlarımıza önemli bir yük getireceği ortadadır. Haberleşme hizmetlerine uygulanan bu yüksek vergi politikaları aile bütçelerini zorluyor. 2019 yılında hem serbestleşmenin hızlandırılarak rekabetin arttırılması hem de bu vergi yüklerinin hafifletilmesi hususunda devletin gerekli yaklaşımı göstereceğine inanıyoruz.” diyor.
TELKODER’i açıkladığı giderlere haberleşme cihazlarının bedellerinin dahil olmadığının da altını çizen Arıak ülke olarak kullanmadığımız özelliklere sahip cep telefonlarına çok yüksek paralar ödediğimizi ve bu cihazları çok sık değiştirdiğimizi vurguluyor. Arıak aile bütçeleri için bu harcamaların ağır bir yük olduğunu ve bu alışkanlığın değiştirilmesi gerektiğini sözlerine ekliyor.